Rönesans ve Reform Hareketleri

Rönesans hareketleri

• Yeniden doğuş anlamına gelen Rönesans eski yunan ve Roma kültürlerini içerisinde barındıran İtalya’da ortaya çıkmıştır.

Nedenleri:

• Kağıt ve matbaanın Avrupa’ya gelmesiyle düşüncelerin daha kolay ve hızlı yayılmaya başlaması.
• İstanbul’un Fethinden sonra bir çok bilim insanının İtalya’ya gitmesi ve buradaki Helenistik kültür ait olan edebiyat, felsefe, bilim ve sanat eserlerini yeniden incelemeleri.
• Bilim adamlarını ve sanatkârları destekleyen ‘Mesen sınıfının’ ortaya çıkması.
• İtalya’da başlayan Rönesans hareketleri tüccarlar, devlet adamları ve rahipler yoluyla kısa sürede tüm Avrupa’ya yayılmaya başlamıştır.

Sonuçları:

• Avrupa’da başta bilim sanat ve edebiyat olmak üzere her alanda gelişmeler yaşanmıştır.
• Kilise ve Papa’nın toplum üzerindeki saygınlığı azalmaya başlamıştır.
• Skolastik düşünce zayıflamış pozitif düşünceler ön plana çıkmıştır.
• Reform hareketlerinin başlamasına zemin hazırlamıştır.

Reform hareketleri

• Rönesans hareketleri bilim sanat ve edebiyat alanlarında olmuşken, reform dini nitelikte bir harekettir.

Nedenleri:

• Hıristiyanlığın Katolik mezhebini benimseyen ülkelerde halkın fakirlik içerisinde yaşarken Papa ve din adamlarının lüks içinde yaşamaları.
• Skolastik düşüncenin zayıflamasıyla kutsal metinlerin ve kitapların sorgulanmaya ve incelenmeye başlanması.
• İncil’in ulusal dillere çevrilmesi ile insanların dinlerini asıl kaynaklarından öğrenmeye başlamaları.

Reform hareketlerinin gelişimi

• Martin Luther öncülüğünde Almanya’da başlayan reform hareketleri alman halkı ve alman prensler arasında hızla yayılmıştır.
• Bu yeni dini akımdan rahatsız olan katolik kral ile prensler arasında 25 yıl süren savaşlar başlamış, mücadeleyi kaybeden kral 1555 yılında Prensler ile Ogsburg Antlaşması‘nı imzalamıştır.
• İmzalanan Ogsburg Antlaşması ile Hristiyanlıkta Katolik ve Ortodoks Meshepinden sonra Protestanlık mezhebi resmiyet kazanmıştır.

Sonuçları:

• Almanya’da Protestanlık, Fransa’da Kalvinizm, İngiltere’de Anglikanizm, İskoçya’da presbiteryanizm, adıyla yeni mezhepler ortaya çıkmıştır.
• Katoliklerin başı olan Papa’nın saygınlığı azalmıştır.
• Kiliseden bağımsız olarak okullar kurulmaya başlanmış, eğitimde laikleşme süreci başlamıştır.
• Katolik kilisesi ne ait olan topraklar ve mallar yağmalanmıştır.

Not: Osmanlı devleti yaşanan bu mezhep Savaşları’nda Protestanları destekleyerek Avrupa’daki mezhep birliğini parçalamaya çalışmıştır.